Axiale aanleg

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Axiale aanleg betreft een bouwkundig of stedenbouwkundig ontwerp waarbij een duidelijke middenas aanwezig is die vaak zorgt voor symmetrie.

Omschrijving

Bij axiale aanleg, ook wel axiaalbouw genoemd, is er sprake van een denkbeeldige middenas in een gebouw of plattegrond. Deze as is dominant in het ontwerp en verdeelt het bouwwerk of de ruimte vaak in twee (bijna) symmetrische helften. Dit ontwerpprincipe wordt toegepast om een hiërarchie aan te geven en kan ruimten in elkaars verlengde leggen langs de hoofdas. Een voorbeeld is een basiliek, waar de lengteas leidend is in de opzet. Ook pleinen, zoals het plein van de Sint Pieter in Rome, kunnen een duidelijke middenas hebben. Het concept is historisch belangrijk in onder andere de klassieke en barokke architectuur en stedenbouw, waarbij symmetrie en orde centraal stonden.

Gebruikte bronnen: